Συνεδρίαση Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού

Θέμα: Η ανάγκη στήριξης παιδιών με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις από εξιδεικευμένους συνοδούς, όπως νοσηλευτές, και τα προβλήματα που προκύπτουν στην ειδική εκπαίδευση

12 Ιουλίου 2023

Στις 12 Ιουλίου ο ΠΣΕ προσκαλέστηκε να συμμετέχει στη Συνεδρίαση Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού με θέμα την ανάγκη στήριξης παιδιών με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις από εξιδεικευμένους συνοδούς, όπως νοσηλευτές, και τα προβλήματα που προκύπτουν στην ειδική εκπαίδευση. Αποστείλαμε υπόμνημα στο οποίο χαιρετίσαμε τη πρωτοβουλία της
Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού για το ενδιαφέρον που επιδεικνύει για τη στήριξη των παιδιών με αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις και
συνοπτικά αναφέραμε τα πιο κάτω. Η σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (2006) για τα δικαιώματα των παιδιών με αναπηρίες αποτελεί σημαντικό σταθμό στη παγκόσμια ιστορία της αναπηρίας και έχει οδηγήσει τις κυβερνήσεις πολλών Ευρωπαϊκών χωρών να προχωρήσουν σε σημαντικές αλλαγές σε ότι αφορά τις νομοθεσίες και κανονισμούς. Η δέσμευση αυτή είχε ως σημαντική συνέπεια τη στροφή προς την ενιαία εκπαίδευση. Στο πλαίσιο μιας ενιαίας εκπαίδευσης, κάθε μαθητής αισθάνεται ότι τον εκτιμούν, τον σέβονται και ότι έχει τη δυνατότητα να βιώνει χαρά μέσα από το αίσθημα του ανήκω στο σύνολο.

Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Εργοθεραπευτών, προσδιόρισε τον ρόλο των εργοθεραπευτών στα σχολεία ως μια πρακτική που βασίζεται στη λειτουργικότητα και στην ύπαρξη εκπαιδευτικής σημασίας που υποστηρίζει την ευημερία των μαθητών προωθώντας και μεγιστοποιώντας παράλληλα την εμπλοκή και τη συμμετοχή τους σε όλα τα έργα και τις δραστηριότητες που αφορούν το σχολείο (WFOT, 2016). Η εργοθεραπεία στο σχολικό πλαίσιο ενδέχεται να είναι αρκετά διαφορετική από την εργοθεραπεία σε κλινικά πλαίσια ή νοσοκομεία, μεταβαίνοντας από το ιατρικό, στο βιο-ψυχο-κοινωνικό μοντέλο (Missiouna et al, 2015).

Ο εργοθεραπευτής υποστηρίζει τους μαθητές να διαχειρίζεται τα σύνθετα ζητήματα που προκύπτουν στη εκπαίδευση σύμφωνα με τις σύγχρονες τάσεις της σχολικής εργοθεραπείας. Πραγματοποιεί εκτιμήσεις, προβαίνει σε αξιολογήσεις, διευκολύνει και προωθεί τις λειτουργικές ικανότητες των μαθητών στις αίθουσες διδασκαλίας, στους διάδρομους, στην αυλή και σε άλλους χώρους. Συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς ώστε να βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν εκείνες τις λειτουργικές δεξιότητες που απαιτούνται προκειμένου να έχουν τρόπο πρόσβασης στο εκπαιδευτικό υλικό. (WFOT,2016; Law, 2002; Clark & Chandler et al 2013)

Σύμφωνα με «Ο περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμος του 1999», στην Κύπρο οι εργοθεραπευτές σήμερα απασχολούνται μόνο στα ειδικά σχολεία και όχι σε οποιοδήποτε άλλο τομέα της δημόσιας εκπαίδευσης με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να παρέχουν υπηρεσίες στήριξης σε όλους τους μαθητές που τους έχουν ανάγκη. Η εργοθεραπεία μπορεί να υποστηρίξει όλα τα επίπεδα του συστήματος εκπαίδευσης (προσχολική εκπαίδευση, δημοτική, δευτεροβάθμια , τριτοβάθμια εκπαίδευση, επαγγελματική κατάκτηση, εκπαίδευση ενηλίκου και δια βίου μάθηση) (Clark & Chandler, 2013).

Πεποίθηση του Παγκύπριου Συλλόγου Εργοθεραπευτών είναι ότι η εκπαιδευτική νομοθεσία θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να εναρμονιστεί σε σχέση με τις σύγχρονες αντιλήψεις για την αναπηρία και τη κοινωνική της διάσταση. Τα σχολεία θα πρέπει να στελεχώνονται με όλες τις υποστηρικτικές ειδικότητες που είναι αναγκαίες, όπως είναι η εργοθεραπεία, η φυσιοθεραπεία και άλλες υπηρεσίες, έτσι ώστε οι μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης να έχουν τους μηχανισμούς στήριξης. Οι προαναφερθέντες υπηρεσίες θα πρέπει να λειτουργούν και να παρέχουν έργο που να είναι συναφές με την ενιαία εκπαίδευση, ακολουθώντας κατευθυντήριες οδηγίες, οι οποίες θα επεξηγούν, με σαφή και ξεκάθαρο τρόπο το ρόλο και τις αρμοδιότητες της κάθε ειδικότητας στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν έγκαιροι μηχανισμοί για τον εντοπισμό κάθε μαθητή που χρήζει υποστήριξης, ώστε να δοθεί έμφαση στις ατομικές ανάγκες όποιες και αν είναι αυτές.

Υπογραμμίζεται, ότι ο Παγκύπριος Σύλλογος Εργοθεραπευτών, είναι πρόθυμος να συμμετέχει σε ένα ουσιαστικό διάλογο με κύριο στόχο την διαμόρφωση νομοθεσίας, που θα αφορά την ενιαία εκπαίδευση και μεταξύ άλλων θα λαμβάνει μέτρα, για την αντιμετώπιση των προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, τα οποία έχουν σχέση με τη λογοθεραπεία και την εργοθεραπεία και τους μηχανισμούς στήριξης των μαθητών αυτών.